Yörüngede geçirdiği dokuz ayın ardından Çin’in gizemli uzay uçağı ikinci kez iniş yaparak Çin’i yeniden kullanılabilir bir uzay aracını başarıyla fırlatan ve kurtaran az sayıdaki kuruluştan biri haline getirdi.
Çin devlet medya ajansı Xinhua bu ayın başlarında “Bu deneyin tamamen başarılı olması, ülkemizin yeniden kullanılabilir uzay aracı teknolojisine yönelik araştırmalarında önemli bir atılıma işaret ediyor” diye bildirdi.
AYRINTILAR GİZLİ TUTULUYOR
Çin hükümeti bu araç hakkında çok az ek bilgi yayınladı; aracın tasarımı, yetenekleri ve performansına ilişkin ayrıntılar belirsizliğini koruyor.
Uzmanlar, Çin uçağının 2010 yılında görücüye çıkan ABD uzay uçağı Boeing X-37B’ye benzediğini düşünüyor. Deniz Analizleri Merkezi’nde araştırmacı bilim adamı olan Kevin Pollpeter, Nature’a yaptığı açıklamada, X-37B’nin ortaya çıkmasının Çin hükümeti içinde aracın askeri potansiyeli konusunda endişeye yol açtığını söyledi.
Pollpeter, bunun ülkenin ordusuyla yakından bağlantılı olan uzay programını kendi versiyonunu geliştirmeye teşvik etmiş olabileceğini söyledi.
X-37B gibi, Çin aracı da mürettebatsız ve nispeten küçük görünüyor. Araç ilk kez Eylül 2020’de uçtu ve yere dönmeden önce yörüngede iki günlük kısa bir süre geçirdi.
ABD DETAYLARI ÖĞRENMEYE ÇALIŞIYOR
Washington, D.C. merkezli Stratejik ve Uluslararası Çalışmalar Merkezi’nin (CSIS) bir raporuna göre, en son görevi Ağustos 2022’de, Çin’in kuzeyindeki Jiuquan Uydu Fırlatma Merkezi’nden bir Long March 2F roketiyle havalandığında başladı. Görevin tam amacı belirsizliğini koruyor.
YÖRÜNGEYE TANIMLANAMAYAN BİR NESNE BIRAKTI
CSIS raporuna göre, araç Ekim ayında yörüngeye bir “nesne” bıraktı. Cisim Ocak ayında ortadan kaybolmuş, ancak Mart ayında uydu izleme radarlarında aniden yeniden belirmiştir. Uzmanlar bunun, uçağın robotik bir kol gibi bir tür uydu çıkarma kabiliyetine sahip olduğunu gösterebileceğine inanıyor.
Harvard & Smithsonian Astrofizik Merkezi’nde astrofizikçi olan Jonathan McDowell Nature’a yaptığı açıklamada, “Çin hükümeti uzay istasyonu gibi başka bağlamlarda robot kollarla çok çalışıyorlar.” dedi.
Eğer durum buysa, uçağın birincil amacı hasarlı uyduları onarmak ya da yörüngedeki enkazı kaldırmak olabilir. Ancak bu durum, Çin uçağının ya da X-37B’nin askeri yeteneklere sahip olma ihtimalini ortadan kaldırmıyor.
