Siyasi savrulma: Guaido neydi, ne oldu?

“`html

Venezuela’nın Ulusal Meclis Başkanı Juan Guaido, ülke genelindeki muhalefet gösterileri sırasında kendisini “geçici devlet başkanı” olarak ilan ettikten sonra Amerika Birleşik Devletleri ve Avrupa’nın desteğini kazanmıştı.
Bu olay, Ocak 2019’da gerçekleşti.

Halka, kendisine destek vermeleri çağrısında bulunan Guaido’nun ifadeleri şunlardı:
“Biliyoruz ki bu tek bir kişinin çabası değil ve sonuçları olacaktır. Yorulmayacağız. Demokrasi ve özgürlük uğruna direneceğiz.”

Guaido’yu geçici başkan olarak ilk tanıyan kişi dönemin ABD Başkanı Donald Trump oldu. O dönemde, bölge ülkelerinin liderleri de Trump’ın arkasında birleşmiş,
Guaido’yu Venezuela’nın “geçici başkanı” olarak tanımışlardı.

İsrail de bu destekçi grupta yer aldı; Guaido, İsrail’e ve Netanyahu’ya özel teşekkürlerini sunuyordu. Zira bu destek, 2013’te yaşamını yitiren Hugo Chavez’in politikalarının ardından sona eren Venezuela-İsrail ilişkilerinin yeniden canlanmasını simgeliyordu.

Dünya siyasi sahnesinde yeni bir darbe girişimi modeli sergileniyordu. Dışarıdan müdahalelerle desteklenen bu içsel değişim, oldukça farklıydı. Seçimlerde elde edilen sonuçlar doğrultusunda, Maduro’yu istemeyen uluslararası güçler, sahneye genç ve dinamik lider Guaido’yu çıkartmışlardı.

Bir zamanlar Güney Amerika’nın en zengin ülkesi olan Venezuela, yaygın hastalıklar ve artan suç oranları yüzünden birkaç yıl içinde ekonomik çöküş yaşamıştı. Ülkenin ekonomisi, %50’den fazla küçülürken, doğal kaynaklarıyla zengin olmasına rağmen, yolsuzluk, yoksulluk ve sosyal uçurumlar içinde bir kaosa sürüklenmişti. Chavez sonrası bu karmaşadan çıkamayan Venezuela, küresel güçlerin etkisi altında kalmıştı.

Amerika Birleşik Devletleri, Nicolas Maduro’nun 10 Ocak 2019’da göreve başlamasını tanımamış ve bu durum, iki paralel parlamento yapısının oluşmasına neden olmuştu: Maduro’yu destekleyen Kurucu Meclis ve Guaido’nun liderliğindeki, ABD’nin desteğiyle hareket eden Ulusal Meclis.

Avrupa Birliği de bu duruma müdahil oldu; İngiltere, İspanya, Fransa ve Almanya’nın ardından Avusturya, Hollanda, İsveç, Danimarka gibi ülkeler Guaido’yu “geçici devlet başkanı” olarak tanımıştı.

Tüm dünya, bu 35 yaşındaki liderin üzerine odaklanmıştı.

Guaido, Venezuela’da mühendislik eğitimi aldıktan sonra, yoksul bir aileden gelmesine rağmen Amerika’nın prestijli George Washington Üniversitesi’nde kamu yönetimi yüksek lisansı yapmıştı.

Ancak üç hafta öncesine kadar Guaido sıradan bir siyasetçi olarak görünüyordu. Öncelikle muhalefet partilerinin ortak adayı olarak meclis başkanlığına seçilen Guaido, daha sonra ülkede artan Maduro karşıtı protestolar sırasında kalabalıkları sokağa çağırmış, ordunun desteğini istemişti.

23 Ocak 2019’da, Caracas’taki La Carlota Hava Üssü yakınında bulunan askeri birliklerle çektiği videoları sosyal medyada paylaşarak uluslararası dikkati üzerine çekmişti.

Ancak, Guaido ve destekçileri istediklerini elde edemedi. Venezuela’nın Savunma Bakanı ordunun Maduro’yu desteklediğini açıkladı. Maduro da, darbe girişimini başarılı bir şekilde bastırması için ordusuna teşekkür etti.

ABD yönetimi Guaido’ya destek açıklamaları yapsa da, Guaido’nun girişimleri başarıya ulaşmadı. Venezuela’da adeta “askıda darbe günleri” başlamıştı.

Guaido, destek çağrılarına devam ederken, “Ülkenin 24 eyaleti de sokağa çıktı, bu geri dönüşü olmayan bir yol; geleceğimiz burada!” diyordu. Ancak Nisan 2019’da yine bir girişimde bulunsalar da başarısız oldu.

Dönemin Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Bolton, “Maduro’nun sonrasındaki günler için planlar yapıyoruz.” açıklamasını yapmıştı; ama bu da netice vermedi.

Guaido ve Amerikalı destekçileri, ordudan yeteri kadar destek alamayınca yeni bir strateji geliştirmeye karar verdiler. Venezuela’daki muhalefet, paralel bir oturumla Guaido’nun yeniden başkan seçildiğini duyurdu. Guaido, muhalif diğer isimlerle birlikte kabine kurarak paralel bir devlet yapısı oluşturmaya çalışıyordu.

Daha sonra Guaido, Beyaz Saray’a resmi ziyarette bulunmuş, Trump tarafından sıcak bir şekilde karşılanmıştı. Ancak zamanla Guaido’ya olan uluslararası destek azalmaya başladı. Önce İspanya, ardından diğer ülkeler bu desteği geri çekti.

Guaido’nun ifşa olan usulsüzlük belgeleri, durumunu daha da zorlaştırdı. Washington Post’a göre, Guaido’ya destek veren bir şirket, Maduro karşıtı eylemler için ABD’deki iki iş insanından para talep etmişti. O süreçte Guaido, ABD’ye sığınmıştı.

Venezuela’da ise seçimler düzenlenmiş ve Maduro yeniden seçilmişti. Bu durumu takiben, Guaido hakkında bir “yakalama kararı” çıkartıldı. Idealist bir genç lider olarak umut vaat eden Guaido, emperyalizmin başarısız müdahale politikasının bir sembolü haline geldi.

Arşivlerde de yer aldığı gibi, destekçisi olan Trump geri dönecek olursa, bu konuda kayda değer bir gelişme sağlamak pek mümkün görünmüyordu.

Not

: Bu yazıda, Hüsamettin Aslan’ın Anadolu Ajansı için 2019 yılında kaleme aldığı “Venezuela’da Krizin Anatomisi” başlıklı makaleden faydalanılmıştır.

“`

Related Posts

Son dakika |Kamu personeli için zam talebi açıklandı

Memur-Sen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı’nda gerçekleşen 8’inci Dönem Toplu İş Sözleşmeleri kapsamında yapılan görüşmede, 2026 yılının birinci 6 ayında; 10 bin TL taban aylığa zam ve ayrıca yüzde 10 refah payı, yüzde 25 de oransal zam talep …

Konutta halka arz dönemi başlıyor

Emlak Konut tarafından Başakşehir’de inşa edilecek olan Damla Kent projesine dayalı olarak ihraç edilecek sertifikalar, Sermaye Piyasası Kurulu (SPK) ve Borsa İstanbul güvencesi ile yatırımcılara sunuluyor. TOKİ ve Emlak Konut GYO işbirliğiyle hayata …

Bankalar zam yarışına girdi! Büyük artış oldu

Bankalardan üst üste zam yapma kararı gelmeye devam ediyor. Garanti BBVA, QNB Türkiye ve Akbank’tan sonra Türk Ekonomi Bankası (TEB) da zam yapma kararı aldı.

Kütahya 2025 Yatırımları Değerlendirildi

Kütahya’da 2025 yılı kamu yatırımları ve projeleri, 3. İl Koordinasyon Toplantısı’nda ele alındı.

1 satıp 31 almışlar!

Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek tarafından açıklanan “Kamuda tasarruf” vurgusu yapılan Tasarruf ve Verimlilik Paketi uygulamada başarılı olamadı. Mayıs 2024’te açıklanan paket kapsamında ekonomik ömrünü tamamlamış ve ihtiyaç fazlası olan kamu …

Ehliyet sahipleri dikkat: Son yenileme tarihi belli oldu! Fiyatlar katlanacak…

Eski tip ehliyetler için yenileme süresi sona yaklaşıyor. Başvuru yapmayan sürücüler belgelerinin geçersiz olma riskiyle karşı karşıya kalacak. Ehliyet yenileme süreci ve gerekli adımlar merak konusu. Peki eski tip ehliyetler için son tarih ne zaman? Ehliyet yenileme işlemi nasıl yapılır ve hangi belgeler gerekiyor? Yeni tip sürücü belgesi başvuruları nereden yapılabilir? İşte tüm ayrıntılar…